"Islam in Europe"

Meşhur İngiliz antropolog Jack Goody tarafından yazılan "Islam in Europe", "Avrupa'da İslâm Damgası" adıyla Doç.Dr. Şahabettin Yalçın tarafından Türkçeye tercüme edilmiştir. Goody, bu eserinde Avrupa'nın kurunu vüsta'dan bugünlere gelirken nelerden ve nasıl etkilendiğini güzel bir uslub ile anlatıyor. Kitaptan bazı alıntılar:

sayfa 17

... Batı'nın eylemlerinde kutsal amaçlar daha açık bir biçimde özgürlük, demokrasi, serbest pazar ve bazen eşitlik ve kardeşlik kisvesi altında kendini göstermektedir.

sayfa 20

Birinci Dünya Savaşı'ndaki Arap isyanı T.E. Lawrence gibi teşvik ettiği Araplar, Osmanlı İmparatorluğundan kurtulup ulusal bağımsızlık peşinden koşmuşlardır.

sayfa 21

İsrail'in Yakın Doğu'ya nüfuz etmesi, Avrupa Yahudi cemaati adına gerçekleştirilen başka tür bir Haçlı Savaşı olarak görülebilir. Eğer Hıristiyan güçler ve özellikle de Britanya, bölgenin bir kısmını Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra "manda" olarak almasaydı bu mümkün olmazdı. 1917'deki Balfour Deklarasyon u, Yahudilere sürgündeyken uzun süre rüyasını kurdukları "Gelecek yıl Kudüs'te" ya da en azından Tel Aviv'de buluşma imkanı vermiştir.

sayfa 22

İsrailliler, şiddet kullanma konusunda daha organize idiler; bu, önceleri "terörist" saldırılarla kendini gösterirken daha sonra yeni İsrail devleti ile şiddet kullanımı devam etmiştir.

....

... günümüzde kimin terörist olduğuna ilişkin tartışmalarda varlığını devam ettirmektedir. Lakin kadın ve çocuk demeden binlerce sivili öldüren hava bombardımanlarından daha dehşet verici birşey var mıdır?

sayfa 24

İslâm'ın sekizinci asırdan itibaren teknoloji, mimari, klasik eğitim, matematik, kimya, ziraat, suyun kullanımı, felsefe, siyaset bilimi, seyahat edebiyatı, daha doğrusu genel olarak edebiyat alanlarındaki rolü ve ehemmiyet Avrupa için son derece büyüktür.

sayfa 87

.. ilim adamlarına Avrupa'nın ilk üniversite koleji olarak adlandırılan Ulu Cami'de ders vermeleri sağlanmıştır... Vernet, bunları "gerçek üniversite koleji" olarak adlandırmıştır.Medreseler daha sonra Batı İslâm toplumlarına gelmişse de bu türden kuruluşlar, 1349 yılına gelindiğinde Gırnata'da zaten mevcuttu. Bu dönemde Gırnata'nın yetmiş kütüphanesinden biri olan Alkazar'daki kütüphanede 400,000 kitap olduğu söylenmektedir; ki bu dönemde Avrupa'nın en büyük kütüphanelerinden biri olan İsviçre'deki St. Gall manastırında sadece 600 kitap bulunuyordu. Aradaki fark muazzamdı. Kurtuba'nın yollarında ve sokak köşelerinde lambalar bulunurken, Londra'da sadece bir tane asfaltlı yolun bulunduğu tarihten yaklaşık yedi asır önce, yağmurlu bir günde Paris sokaklarında çamura batmadan yürümenin mümkün olduğu tarihten asırlarca önce Kurtuba'da yollar asfaltlanmış ve sokak köşelerine lambalar konulmuştur.

...

Cerrahi aletlerin tasvirinde temayüz etmiş bir hekim olan Endülüslü ez-Zehravi (Albucasis), büyük eserini 1000 yılında tamamlamış ve "Avrupa tıbbında devirim yapmıştır".

sayfa 92

İslam'ın en büyük etkisi ise tarımda görülmüştür. Bu alanda Avrupa'nın öğreneceği çok şey vardır. Araplar, su kontrolü, tarımsal sulama ve toprağın işlenmesi konusunda uzman idiler. Bu dönemde tarımsal sulama geliştirilmiş ve sulama çarklarıyla kanallardan gelen sular tarlalara aktarılmıştır.

sayfa 96

İslâm mimarisinin Sicilya ya da İspanya kanalıyla sivri uçlu kemerli süslemeleriyle dikkati çeken Avrupa Gotik mimari sanatının gelişmesi üzerinde etkili olduğunu söyleyenler de olmuştur.

sayfa 120

Çiçekler de Avrupa'nın görünümünü değiştirmiştir; örneğin Türkiye'den gelen lalenin tarihi bunu bize hatırlatmaktadır. Bu etkilerin dışında Müslümanlar ayrıca Hristiyanların kişisel temizlik ve hijyen alışkanlıklarını da düzeltmiş ve çiçek hastalığının aşısını onlara tanıtmışlardır.